چند و چون و چرایی دگرگونیهای اقتصادی ایران در 50 سال گذشته، یکی از پرسشها و نگرانیهای بسیاری از کنشگران، نخبگان، برنامهریزان و مدیران اقتصادی و سیاسی کشور است. پرسش از اینرو که هنوز بسیاری بهدرستی نمیدانند که چه شده است که اقتصاد کشور در گذر 50 سال گذشته به شرایط ناخوشایند کنونی رسیده است. چه شده است که از سودای تبدیل شدن به ژاپن خاورمیانه، اکنون ناگزیر است با عربستان و امارات رقابت کند، و نه تنها ژاپن نشده که کره هم از آن پیشی گرفته است. نگرانی نیز از اینرو که روشن نیست ایرانیان در آیندۀ دور و نزدیک، در کدامین سپهر اقتصادی و چگونه زندگی خواهند کرد. در پاسخ به این پرسش، البته تا کنون کتابها و گفتارنامه (مقاله)های بسیاری بهدست دیگران نوشته شده است. اما به چند دلیل این نوشتهها کمتر توانسته است پاسخی بسنده در پی داشته باشد، یا دستِکم نگارنده چنین میپندارد. کهنه شدن دادهها، کهنگی پارادایمها و پیشفرضهای پژوهش و تحلیل، دستوری یا تبلیغی بودن نوشته و مانند آن، میتواند بخشی از دلیل این ناکامی باشد. درپی یافتن پاسخی به این پرسشها و نگرانیها و دستِکم برای دل خویش، من دست به نگارش این کتاب زدهام تا شاید هم بتوانم اندکی از تشنگی خود به دانستن چندوچون این دگرگونیها بکاهم،